Fale feminizmu

Feminizm przeszedł przez kilka etapów rozwoju, różniących się priorytetami, celami i metodami. Historycznie rzecz biorąc, naukowcy podzielili go na cztery fale. Ich znajomość może być przydatna dla uzyskania podstawowego przeglądu. Ale nie jest to konieczne: można żyć feministycznymi ideami bez zajmowania się ich teoretycznym i historycznym tłem.

Pierwsza fala feminizmu

Feminizm pierwszej fali, którego kulminacja przypadła na przełom XIX i XX wieku, zajmował się przede wszystkim dyskryminacją kobiet de iure - kobiety uzyskały prawo do głosowania lub prawo do posiadania własności.

Druga fala feminizmu

Druga fala feminizmu odnosi się do okresu od około lat 60. do 80. XX wieku, w którym zaczęto zajmować się faktycznymi nierównościami w rodzinie i na rynku pracy, a także prawami reprodukcyjnymi, przemocą domową i gwałtami oraz seksualnością kobiet.

Trzecia fala feminizmu

Trzecia fala, lata 90. i pierwsza dekada nowego tysiąclecia, pokazały, że nie ma jednego jednorodnego feminizmu, ale wiele różnych nurtów, które chciały podkreślić różnorodność doświadczeń kobiet i które zaczęły zajmować się innymi kwestiami poza kwestiami czysto związanymi z płcią. Pojawia się tutaj koncepcja intersekcjonalności, która odnosi się do tego, w jaki sposób łączone są różne poziomy dyskryminacji lub, odwrotnie, przywileje, a także różna dynamika władzy, w której żyją różne grupy ludzi.

zwarta fala feminizmu

Ostatnia dekada była określana jako czwarta fala feminizmu - dzięki internetowi i innym nowoczesnym technologiom istnieje lepsza komunikacja, rozprzestrzenianie się idei, łączenie społeczności i emancypacja ludzi, a koncepcja intersekcjonalności jest jeszcze bardziej rozwinięta - oprócz przełamywania stereotypów związanych z płcią i kwestionowania tradycyjnych ról płciowych, wady oparte na rasie lub pochodzeniu etnicznym i identyfikacji kulturowej, orientacji seksualnej i identyfikacji płciowej są również rozwiązywane na złożone sposoby. W połączeniu z płcią, krytykowane są systemy społeczno-ekonomiczne, pojęcia pracy, opieki i wypoczynku, a także kwestie środowiskowe, prawa zwierząt, zdrowie psychiczne, niepełnosprawność lub przewlekła choroba, migracja i ubóstwo.

Autor: Irena Buršová